Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında yaşanan vize krizinin nedeninin Türkiye'deki Suriyeliler ile düzensiz göçmenler olduğu aktarılırken, yaklaşık üç yıldır süren vize sıkıntısı son haftalarda maksimum sevilere ulaştı.
AB ile geri kabul anlaşması imzalayan Türkiye, hem bu anlaşmanın aleyhine uygulandığını, hem de üyelik süreci ve vizesiz seyahatla ilgili verilen sözlerin tutulmadığını görünce geri alımı durdururken başta Almanya olmak üzere tüm Avrupa ülkeleri de Türk vatandaşlarına vizeleri durdurma noktasına getirdi. AB, vizeleri iyice kısıtlayıp, Türkiye’deki Suriyeli ve Afganlar nedeniyle güvenlik soruşturması kuralını genişletirken vize reddinde oranlar yüzde 50'leri aştı. AB ile Türkiye arasında restleşmeye varan vize sorunu aşama aşama şu şekilde geldi:
1) Geri Kabul Yürümedi
Avrupa Birliği ile Türkiye arasında imzalanıp 2016'da yürürlüğe giren Geri Kabul Anlaşması gereği, AB üyesi ülkeye ulaşan bir Suriyeli ya da başka göçmen, siyasi iltica hakkı alacak durumda değilse, Türkiye'ye gönderiliyor, yerine Avrupa, Türkiye'den seçtiği başka göçmeni alıyordu. Böylece nitelikli veya eğitimli göçmenler Avrupa'ya gidiyor, diğer kişiler ise Türkiye'de kalıyordu. Bu sistemle Avrupa, yılda ortalama 5000 seçilmiş göçmen alırken Türkiye’nin bundan rahatsız olduğu öğrenildi.
2) Vizesiz Avrupa sözü tutulmadı
Geri Kabul Anlaşması imzalanırken 90 günlük vizesiz seyahat sözü ile AB üyelik sürecinin yeniden başlaması sözünü veren Avrupa Birliği, bu sözlerini tutmazken Türkiye reaksiyon gösterdi ve 2020'den itibaren bu şekliyle Geri Kabul Anlaşması'nı uygulamamaya başladı.
3) Avrupa da vize şartlarını sertleştirdi
Türkiye'nin tavrı üzerine AB, hem vize vermeyi yavaşlattı, hem de güvenlik soruşturmaları getirdi. Güvenlik soruşturmasının temelinde ise, Suriyeli ve Afganlar'ın Türk vatandaşlığın almaları, isimlerini basit şekilde online değiştirip Türk ismi almaları yatarken Avrupa, bu durumdan sonra vizeye başvuran herkes için Güvenlik Soruşturması talep etti. Güvenlik Soruşturmaları için dosyalar Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı'na gönderiliyor.
4) AB ile iş yapanlar mağdur
İmzalanan Geri Kabul Anlaşması'nın doğurduğu bu kriz, AB ile iş yapan Türk vatandaşlarını da etkilerken AB içinde vize karşıtı bir konsensus uygulama birliği oluştu bundan dolayı da şu sıralar az sayıda kişi vize alabiliyor.
5) Aile birleşmeleri durdu
Vizede yaşanan bu büyük kriz, sadece iş dünyasını ya da turist vizesi almak isteyenleri değil, Almanya'dan ve AB ülklerinden evlenenleri de olumsuz etkilerken Türkiye'deki eşini ya da çocuklarını yanına aldırmak isteyenler, bir yılı aşkın süredir vize randevusu bekliyor. Randevu alınabilirse, işlemlerin bitmesi de yıllar sürecek.
