Turist sayındaki artışa rağmen zam şampiyonu olan otellerde geçen yılki doluluk oranlarını yakalanamazken Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kaşif Kavaloğlu yüzde 19’luk bir kayıpları olduğunu söyledi. İstatistiklere göre Antalya’ya gelen turistin yaklaşık 9 gece konaklama yaptığını, 7 Ağustos itibarıyla Antalya’ya 8.8 milyon turistin girdiği durumda Antalya’da otellerde toplam 79.2 milyon geceleme yapılması gerektiğini belirten Kavaoğlu şu an otellerdeki geceleme sayısının yaklaşık 64 milyona indiğini belirtti.
Bu tablo sadece Antalya’da yaşanmıyor. Neredeyse bütün turistik yerlerde aynı durum var ve otelciler bu durumdan günlük kiralamalarda devlet vergi almıyor, güvenlik açığı oluşmasında şikayetçi. Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, geçen günlerde günlük kiralanabilen evlere yönelik yıl sonunda hayata geçirilecek bir düzenleme yapılacağını açıkladı. Buna göre, uygulama üzerinden kiralanan evler Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan bir belge almak ve konaklayan kişileri düzenli olarak bildirmek zorunda kalacaklar.
Düzenleme yapıldığında özellikle uygulama ya da web üzerinden günlük ev kiralayan şirketler bundan etkilenecek. Bunların başında 2008 yılında Amerika’da kurulan, 2022 yılı itibarıyla 220’den fazla ülkede faaliyet gösteren Airbnb geliyor. Airbnb büyük ama sektörde yalnız değil. Markanın en önemli rakiplerinden biri Vrbo. 1995 yılında faaliyete geçen Vrbo şu an dünya genelinde 2 milyondan fazla evi barındıran bir platform haline geldi. Ayrıca Türkiye’de de günlük konut kiralamada sahibinden.com dikkat çekiyor.
Günlük olarak kiralanan oda ya da konutların Türkiye’deki sayılarına bakacak olursak ortaya çok ilginç rakamlar çıkıyor. Örneğin bu tür verileri derleyen Inside Airbnb sitesine göre İstanbul’da Airbnb’ye kayıtlı toplam 45 bin 524 konut var ve bunlarda bir gece konaklamanın ortalama bedeli 2 bin 643 TL. Sahibinden.com verilerinde ise İstanbul’a kayıtlı günlük kiralamaya uygun yaklaşık 5 bin 500 konut bulunuyor. Vrbo’da ise bu rakam 800’e iniyor.
Günlük konaklamalarla ilgili bir diğer veri paylaşım sitesi de AirDNA. Buradan Antalya, İzmir, Bodrum gibi yerleşim yerlerindeki rakamlara ulaşmak mümkün. Bu sitedeki verilere göre tatil bölgesi Antalya’da Airbnb’de aktif 27 bin 619 ev bulunuyor ve şehrin merkez konumunda, 2 odalı bir evin Airbnb’de gecelik ücreti 2-3 bin TL arasında değişiyor. Kaş’ta ise bir villanın gecelik kira bedeli yaklaşık 9 bin lira. Bodrum’da 6 bin 784 aktif kiralık ev bulunuyor. En fazla tercih edilen ise, yüzde 38 ile 2 odalı evler. Bodrum’da şehir merkezinde iki odalı bir evin gecelik ortalama fiyatı 2 bin ile 3 bin TL arasında değişiyor. İzmir’de ise aktif ev sayısı 10 bin 125. İzmir’in merkezinde 2 yatak odalı bir Airbnb kiralamanın gecelik ücreti yaklaşık bin 500 TL. İzmir’in popüler tatil bölgesi Çeşme’de ise yine 2 odalı evlerin gecelik ücreti yaklaşık 4 bin TL oluyor. Çeşme’de kiralık villanın ücreti ise gecelik yaklaşık 10 bin lira.
Airbnb ekonomisini açıklamak gerekirse sistem üzerinden evini kiraya veren bir ev sahibi, kira bedelinin yüzde 3’ünü komisyon olarak şirkete ödüyor. Öte yandan, Airbnb kira bedelinin yüzde14’ünü de ek hizmet bedeli olarak müşterilerden tahsil ediyor. Web sitesinde bu ek hizmet bedeli genellikle yüzde 14 ifadesiyle yer alıyor.
Günlük ev kiralama sektörünün yerli örneklerinden sahibinden.com verilerine İstanbul’da ise 5 bin 569 günlük kiralık konut bulunuyor, bunların 4 bin 732’si daire, 623’ü rezidans olarak yer alıyor. Antalya’da bin 285’i daire, 869’u villa olmak üzere toplam ilan sayısı 2 bin 346. Bir diğer tatil bölgesi Muğla’da toplam 3 bin 226 ilan bulunuyor. İlanların bin 314’ü daire, bin 374’ü villa şeklinde yer alıyor. İzmir’de bin 449 ilan varken, Ankara’da toplam bin 393 günlük kiralık ilanı bulunuyor.
