Marburg Üniversitesinden Arkeolog Prof. Dr. Andreas Müller Karpe başkanlığındaki arkeolojik kazılarla gün yüzüne çıkartılan Sarissa, elde edilen bulgular ile tarihe ışık tutarken toprak altında kalan gizemleri ile Anadolu'daki keşfedilmeyi bekleyen kültür mirasları arasında yer alırken, dünya tarihinde Hititler ile Mısırlılar arasındaki ilk yazılı anlaşmanın yapıldığı yer olarak kabul edilen antik kent, Hititlerin Anadolu'daki en büyük kentlerinden de birisi. Tarihçiler Hititlerin Sarissa'da yaz aylarında ibadet amaçlı konakladıklarını iddia ediyor. Altınyayla Belediye Başkanı Sinan Akbulut, Sarissa'nın kültür ve tarih turizmine kazandırılmasını arzuladıklarını belirterek, "Sarissa, Hititlerin Anadolu'daki en büyük kentlerinden birisi. Sivas ili Altınyayla ilçesinde Akkuzulu mezrasında bulunan bir tarihi eserimiz. Gerçekten de ülkemizin en büyük tarihi eserlerinden birisi. Turizme kazandırılması gerekiyor. Kültür ve Turizm Bakanlığımız bu konuda bizlere destek verirse Sarissa bir açık hava müzesine haline gelir. Sarissa'yı dünyanın duymasını, bilmesini istiyoruz. Hititler dünyadaki dört büyük uygarlıktan birisi. Sarissa da gerçekten dini turizm noktasında paylaşabileceğimiz ya da dini turizmi yaşatabileceğimiz bir alan" dedi. İlk anlaşma Sarissa'da yazıldı Sarissa'da yapılan arkeolojik kazılarda büyük bir tapınak, birçok tablet, tarihteki ilk yazılı anlaşma, çömlekten yapılmış ikiz boğa (Rhyton) heykeli ve çok sayıda eser çıkartıldı. Kazılarda bulunan M.Ö. 1285 yılında tabletlere işlenmiş tarihteki ilk yazılı anlaşmanın Mısırlılarla Hititler arasında yapılan Kadeş Barış Anlaşması'nın metni olduğu tespit edildi. Metinde, 'Sarissa'nın Fırtına Tanrısı'nın şahitlik etmiştir' ifadelerinin yer aldığı ortaya çıkartıldı. Hitit kralları mabet olarak kullanmış Sivas İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü tarafından derlenen bilgilere göre Sarissa'da bulunan çivi yazılı Hitit tabletlerinden yola çıkarak bu antik kentte kralların konakladığı, dini bayramların yapıldığı düşünülüyor. Kazı ekibinin 'C Binası' dediği 76 metre uzunluğundaki tapınak binasının M.Ö. 1525 yılında inşa edildiği düşünülüyor. Bina, Hitit kentlerinde bulunanların en büyüğü olarak tanımlanıyor. Mitolojide Fırtına Tanrısı'nın hayvanları arasındaki boğadan burada bir çift bulundu. Kazılarda bulunan tabletler arasında 18 fal, 3 bayram metni, 12 dinsel kült dokümanı bulundu. Kazılarda elde edilen birçok kalıntı Sivas Arkeoloji Müzesi'nde sergileniyor.
