Türkiye’nin turizmde ana pazarı Rusya'nın pandemide Almanya’nın yerini alarak ülkenin ikinci pazarı konumuna gelen Ukrayna'yı işgali turizm sektörüne pandemiden sonra ikinci darbe oldu.
Rusya ve Ukraynalı turistlerin gözde tatil bölgesi olmasa da Ege, Hollanda, Almanya ve İngiltere başta olmak üzere ağırladığı Avrupalı turistleri, lüks otelleriyle dikkat çeken ve fiyat kırması beklenen Antalya’ya kaptırma endişesi taşıyor.
2020 yılında pandeminin başlamasıyla birlikte tüm dünyada olduğu gibi turizmde zor bir döneme giren ve pandemi yasaklarının bitmesinin ardından 2022 yılına umutla başlayan Ege Bölgesi turizmcileri bu defa sezona Rusya'nın Ukrayna'yı işagalinin gölgesinde hazırlanıyor. Türkiye'nin turizmde iki önemli pazarı arasında yaşanan savaş nedeniyle ziyaretçilerinin yüzde 50’sini kaybetmesi beklenen Antalya’nın fiyat rekabetine girerek Ege Bölgesi’nin turistini çekeceğinden endişe eden sektör temsilcileri, Antalya’da bulunan lüks işletmelerle rekabet edemeyecek olsalar da Ege Bölgesi’nin yerli turist için her zaman cazibe merkezi olduğunu vurguladılar.
Pandemide 5 milyona yakın Rus turist ağırladıklarını 2 milyonun üzerinde de Ukraynalı turistin geldiğini belirten Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Başkan Yardımcısı Bülent Bülbüloğlu iki ülkenin savaşmasının turizmciler için büyük bir kayıp olduğunu belirterek şunları söyledi:
''Son yılları hep çok sıkıntılı geçirdik. 2022’nin çok iyi geçmesini beklerken daha büyük bir yara alıyoruz. Ukrayna’yı tamamen kaybettik diyebiliriz. Rusya’dan hala umudumuz var. Hedefimiz 7 milyon Rus turist getirmekti ancak şimdiden yüzde 50’sini kaybettiğimizi öngörüyorum. Amerika Birleşik Devletleri’nin yaptırımları ve Rusların alım gücünün düşüyor olması önemli iki neden. Ruble, dolar karşısında ciddi devalüasyon yaşıyor. Gelir düzeyi orta seviye ve altı olan kesim Türkiye’ye gelen Rusların yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Türkiye’ye gelme ve paket turu alma şansları azaldı. Rus turistlerin yüzde 50’sini kaybedebiliriz.''
Tüm dünyayı saran pandemi krizi sonrasında geçtiğimiz yaz çıkan orman yangınlarının ardından yasakların kalkmasıyla birlikte 2022 sezonuna umutla başladıklarını ifade eden ancak Rusya ve Ukrayna arasında savaşın başlamasıyla birlikte rezervasyon iptallerinin gelmeye başladığını belirten TÜROFED Başkan Yardımcısı ve Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Başkanı Mehmet İşler ise şunları söyledi:
''Birinci ana pazarımız olan Rusya ve pandemide ikinci ana pazarımız konumuna gelen Ukrayna’dan ciddi iptaller söz konusu. Rusya ve Ukrayna’yı takip eden Almanya, İngiltere’den de rezervasyon iptalleri olmaya başladı. Savaşın Orta Avrupa’ya yayılması halinde dünya için zaten bir kaos başlar. Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna pazarını kaybetmesi durumunda ise 10 milyar dolar civarında bir kaybı olur. Rusya ve Ukrayna Antalya’ya gelen turist sayısının yüzde 50’sini oluşturuyor. Böyle bir durumda Antalya’da birçok işletme kapanabilir. Açanların çoğu ise İngiltere ve Avrupa ağırlıklı olan Ege pazarından pay almaya başlar. Ancak pandemide de yerli turistin Ege’yi tercih ettiğini gördük. Antalya’da çok lüks işletmeler olsa da özellikle Temmuz ve Ağustos aylarında hava şartları açısından Ege tercih ediliyor. Öte yandan otelden çıkıldığı zaman şehri yaşamak da yerli turist için çekim sebebi.''
2016 yılından itibaren düşüşe geçen turizm sektörü için 2022’nin tam toparlanma yılı olmasını beklerken, Rusya ve Ukrayna savaşının sektörde endişeye sebep olduğunu söyleyen ve 2015 yılında 35 milyon turist sayısına ulaşıldığını hatırlatan Dalaman, Ortaca ve Köyceğiz Turizm Otelciler ve Turistik İşletmeciler Birliği Derneği (DOKTOB) Başkanı Yücel Okutur ise şu açıklamalarda bulundu:
''Irak-Suriye krizi ile Türkiye’nin Avrupa ile olan ilişkilerindeki problemler bir araya geldi. Hollanda, İngiltere ve Almanya’nın tavır almasıyla turizm gelirlerinde düşüş yaşandı. 2016 yılından itibaren her geçen yıl aşağıya doğru bir ivme gerçekleşiyor. 2020 yılında pandeminin de başlamasıyla tüm dünya durdu. Kur artışları turizmci açısından cazip görünse de, turizmci için iki temel unsur olan elektrik ve gıda maliyetleri arttı. Seyahat acentaları yüzde 10’luk bir artışı bile kabul etmiyorlar. Döviz kurlarındaki artış maliyetleri etkilemeye devam ediyor. Turizmci gelecek için pek umutlu görünmüyor. Antalya’ya gelen turistlerin büyük çoğunluğu Rusya ve Ukrayna’dan geliyor. İki ülkeden 7 milyon civarında beklentimiz vardı.''
Antalya'da işletmelerin boş kalmaması için muğla bölgesinin turistlerini çekmek için çalışmalar yapabileceğine dikkat çeken DOKTOB Başkanı Yücel Okutur ayrıca Muğla’da daha doğal ve sürdürülebilir bir turizm şeklinin mevcut olmasına rağmen yine de fiyat düşürüldüğünde Avrupalı turistin Antalya’ya kayma riski olduğunu vurguladı.
Şu an bu yıl nasıl bir sezon geçirileceğini kimsenin bilmediğini belirten Denizli Turistik Otelciler ve İşletmeciler Derneği Başkanı Gazi Murat Şen ise yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
''Turizmde ülke olarak en büyük iki pazarımız Rusya ve Ukrayna’ydı. Ukrayna’dan bu sezon hiçbir şey beklemiyoruz. Ukrayna pazarının açığını İngiltere kapatabilir. Savaş kısa vadede biter ve uçak krizi de çözülürse Rusya’dan beklediğimiz rakamlara ulaşabiliriz. Denizli özelinde ise pandemi nedeniyle geçen yıl kapanan Uzak Doğu pazarının açılması, İngiltere başta olmak üzere AB ülkelerinden gelecek turist sayısının artışı ve yerli turist ile bu kaybı telafi edebiliriz. Pazar çeşitliliğimizin olması Pamukkale bölgesi için bir avantaj. Pamukkale olarak iyimser tahminle bu yıl 2 milyon ziyaretçi hedefliyoruz. Avrupa pazarı, gurbetçiler ve yerli turistte beklentimiz yüksek.''
